گوته / Goethe
شاعر: محمد داوود عرفان
بر آستان تو آمده‌ام
با جامی از شراب شیراز
که “سرمست‌کننده‌ی خردمندان جهان است”
و با شمیمی از دیار همزادت “حافظ”.
“فاوست” را گشوده ام
و “دیوان شرقی” را
تا با “شاخ نبات” از “مفستوفلس” بگذرم.
من از تبار تریاک شرقی‌ام
که از بیابان‌های شرق
در ” پارسی‌نامه” تخدیر شده است.
روحی آواره‌ام
که از تالاب‌های تظاهر گریخته‌ام
و “جام‌جمی” برکف دارم
که گذرنامه‌‌ی رندان آواره است.
اینجا
گل‌های مزارت را بو می‌کشم
شمیم آشنایی که تا شیراز جاری است
و آرام می‌گویم:
از دیار برادرت آمده‌ام!
من خویشاوند حافظم
آواره‌ای که خانه‌ی پدری را
در “هرات” جا گذاشته
و از “شیراز” تا “وایمار”
منزل منزل غزل خوانده است.
می‌دانم که صدایم را می‌شنوی
عطر شرق از گل‌های مقبره‌ات چنان فوران می‌کند
که چند رهگذر زیر لب زمزمه می‌کنند:
چه بوی ناآشنایی
گویی از بیابان آمده
و چه‌قدر بوی دریا می‌دهد!
کوچه‌کوچه شیراز را
ببخشید سنگفرش‌های وایمار را
در جستجوی تو قدم زدم
ردپای دیوان شرقی‌ات را دنبال کردم
و از ایوان دیوان غربی‌ات گذشتم
و به تو رسیدم
ایستاده‌ام
بر درگاه تو
بر پل لرزان تاریخ شرق و غرب
گوته باورت می‌شود؟
شرق از پا افتاده
حافظ دیگر شراب نمی‌نوشد
و فاوست حکمروای هستی ماست!
حال ما خوب نیست
دیوان شرقی به خواب رفته
دیوان غربی خموشی گزیده
و چند مجسمه
برای عکس گرفتن کافی است.
جامم را سر می‌کشم
صدای حافظ در جمجه‌ام می‌پیچد:
“بوی خوش تو هر که ز باد صبا شنید
از یار آشنا سخن آشنا شنید”
Goethe
Dichter: Mohammad Dawood Erfan
An deiner Schwelle steh’ ich heut’,
Mit einem Kelch von Shiraz-Wein,
Der Weisen dieser Welt berauscht
Und Geist aus Hāfez’ Heimat trägt.
Den Faust schlag’ ich behutsam auf,
Den West-östlichen Divan
Um mit „Shāchnābat“ im Arm
An Mephisto vorüberzugehn.
Ich bin aus Opiums östlichem Reich,
Betäubt von Wüsten, Traum und Schrift,
Ein Geist, der trunken irrend zieht,
Mit „Dschām-e-Dscham“ als Wanderpass.
Hier steh’ ich nun,
Die Blumen deines Grabes atmend,
Ein Hauch, der bis nach Shiraz weht
Und leise flüstre ich zu dir:
„Ich kam aus deines Bruders Land!“
Ich bin des Hāfez nah’ verwandt,
Ein heimatloser Wandersmann,
Der sein Haus in Herāt vergaß
Und zwischen Shiraz und Weimar
Vers für Vers das Lied noch singt.
Ich weiß, du hörst mein fernes Wort,
Denn östlich duftet deine Ruh’ –
So sehr, dass Fremde raunen leis’:
„Ein Duft so fremd und doch so nah’,
Wie aus der Wüste, doch vom Meer!“
Straß’ um Straß’ in Shiraz –
Verzeiht – auf Weimars Pflaster ging
Ich deiner Spuren sanft entlang,
Durch Divan’s Pfade Ost und West,
Bis ich nun hier vor dir steh’.
Ich stehe still
An deiner Tür,
Auf der wankenden Brücke der Zeiten –
Goethe, kannst du es begreifen?
Der Osten sank –
Hāfez trinkt nicht mehr
Und Faust regiert die Welt.
Es steht nicht gut um unser Sein:
Der Ost-Divan schläft,
Der West-Divan schweigt,
Und Statuen reichen längst für’s Bild.
Ich heb’ den Kelch
Und Hāfez’ Stimme ruft in mir:
„Den süßen Duft, vom Ostwind weh’n,
Hört nur, wer einst den Freund geseh’n.“
