عصر تاریکی
نگارنده: اسما قربانزاده-خبرنگار
ساعت ٩ روز ١۵ آگست.
لحظهای را به یاد میآورم که ترس و وحشت شهر کابل را فرا گرفته بود. فرار اشرف غنی و نظامیان از کشور بر این واهمه میافزود. فرودگاه در محاصرهی آمریکا بود و با هواپیماهایی که دسته دسته قشر روشنفکر افغانستان را با خود میبردند، هر لحظه اضطراب و نگرانی را در دل مردم بیشتر میکردند. مردم به فرودگاه هجوم آورده بودند و سیل بزرگی از جمعیت فرودگاه را فرا گرفته بود.
در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ وقتی طالبان وارد کابل شدند زندگی زنان افغانستان خصوصاً زنانی که در عرصههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فعالیت داشتند به یکباره از هم پاشید. بسیاری از سیاستمداران، فعالان اجتماعی و دولتی، روزنامهنگاران و فرهنگیان زن، کشور را ترک کردند.
زنانی که روزها را پا به پای مردان چه در نهادهای عدلی و قضایی و چه در جایگاه رهبری و مجلس و چه در ارتش و پلیس طی میکردند اکنون یا در افغانستان در گوشهی خانه و یا سرگردان دور از وطن و سرزمین
مادری با خون دل روزگارشان را سپری میکنند.
طالبان بعد از به قدرت رسیدن در افغانستان آنگونه که وانمود میکردند، نیستند و با دو دههی گذشته تفاوتی پیدا نکردهاند. قوانینی که در این مدت اعمال کردهاند یا به بیان دیگر تحمیل کردهاند بیانگر تغییر نکردن رویکرد این گروه است.
بعد از ورود طالبان بیش از همه این زنان افغان بودند که از حداقل آزادیهای طبیعی و مدنی خود محروم شدند.
اقدامات طالبان علیه زنان شامل ۴ حوزه اصلی است: محرومیت از سیاست، محدودیت حضور یا فعالیت در فضای عمومی، ممنوعیت ادامه تحصیل و محدودیت در حق کار.
بازندگان اصلی این تهاجم بنیادگرایانه زنان و دختران هستند. زنان افغانستان از زمان تسلط طالبان در برابر افزایش محدودیتها اعتراض کردهاند که این اعتراضات اغلب با خشونت سرکوب شده است. طالبان به زنان معترض هشدار دادند هیچ کس حق تظاهرات ندارد و کسانی که از این دستور سرپیچی کنند با مجازات قانونی سرکوب میشوند. زنانِ معترض به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و یا روزهای زیادی در بازداشت به سر بردند و در این اعتراضات کشته و زخمی شدند.
این امر سبب شد تا زنان مبارزاتشان را از طریق رسانههای اجتماعی ادامه دهند.
دختران دانشآموز بالاتر از صنف ششم در آغاز سال تحصیلی زمانی که خواستند در مکتب حاضر شوند از حضور در کلاس درس منع شدند و طالبان تحصیل را برای دختران بالاتر از صنف ششم منع کردند.
دانشگاهها عاری از دختران است. در صورتی که در زمان جمهوریت ۱۰۰ هزار دانشجوی دختر در دانشگاههای افغانستان تحصیل میکردند که اکنون این تعداد به صفر رسیده است.
پس از به قدرت رسیدن طالبان از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ بنا به گزارشی که گاردین منتشر کرده است بر اساس آماری که از یک سوم ولایات در افغانستان به نشر رسانده آمار خودکشی در بین زنان بیشتر از مردان بوده است. گاردین افزوده : طالبان اجازه نشر هیچ آماری را مخصوصاً که مربوط به زنان باشد را نمیدهند چه برسد به آمار خودکشی. همینطور به خاطر فضای سنتی حاکم در افغانستان خانوادهها دوست ندارند علت مرگ دخترانشان را خودکشی اعلام کنند و علت آن را بیماری یا موارد دیگر عنوان میکنند.
طالبان از گذشته یکی از زن ستیزترین گروه افراطی اسلامی است که تاریخ تا هنوز شاهد آن است. زن از منظر طالبان جنس دوم مرد است و عزت آن تنها ماندن در خانه است. اصل مکتب دیوبندی طرفدار عدم حضور زنان در محیط خارج از خانه است. اما محدودیتهایی که طالبان برای زنان اعمال میکنند هرگز قابل مقایسه با سیاستهای جوامع اسلامی نبوده، و آنگونه که به نظر میرسد هدف طالبان حذف کامل زنان و دختران از عرصههای زندگی اجتماعی بوده است.
زنان افغانستان از جامعه جهانی میخواهند تا با اتخاذ استراتژی هماهنگ برعليه سياستهای تبعيضآميز ضد زن و اقلیتهای مذهبی و قومی طالبان را ملزم به رعایت كنواسيونهای ملل متحد و سازمان جهانی حقوق بشر نموده و با پيام قاطع و يكپارچه به زنان افغانستان در راه رسيدن به حقوق حقهشان كمك كنند. تا شاهد افغانستانی آباد، آزاد و عاری از سياستهای افراطی باشيم.
دیدگاهها و نظرات ابرازشده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع گزاره را بازتاب نمیدهد.