سال‌روز تولد سروانتس: بزرگداشت خالق “دن كيشوت” و پدر رمان مدرن
نگارنده: سیدرامین رحیمی
امروز، ۲۹ سپتامبر، زادروز میگل دو سروانتس، نویسنده، شاعر، نقاش و نمایشنامه‌نویس اسپانیایی مشهور است كه یکی از بزرگ‌ترین ادیبان تاریخ است. سروانتس بیشتر به خاطر رمان “دن کیشوت” شناخته می‌شود، که از آن به عنوان اولین رمان مدرن اروپا یاد می‌کنند. نوشته‌های او دارای طنزی نافذ و خردمندانه است. كه به وی لقب شاهزادهٔ نبوغ داده‌اند. برخی رمان دن کیشوت را تاثیرگذارترین رمان ژانر تخیلی می دانند.
میگل دو سروانتس در ۲۹ سپتامبر ۱۵۴۷ در آلکالا د هنانس متولد شد. او در جوانی به خدمت نظامی درآمد و در جنگ‌ها شرکت کرد. پس از اینکه در نبرد لیپانتو (۱۵۷۱) زخمی شد و به اسارت درآمد، سال‌ها در اسارت عثمانی بود. پس از آزادی، به اسپانیا بازگشت و تلاش کرد به عنوان نویسنده شناخته شود. او در ۲۲ آوریل ۱۶۱۶ درگذشت.
براساس اسناد تاریخی موجود، جسد و تابوت سِروانتِس، به وصیت او پس از مرگش در سال ۱۶۱۶ در صومعه پابرهنگان تثلیث دفن شد. اما پس از اتفاقاتی که در این صومعه افتاد جسد سِروانتِس نزدیک به چهارصد سال مققود شد. سرانجام در سال ۲۰۱۵ باقی‌مانده چند قطعه کوچک از استخوان‌های او در عمق صومعه‌ای در مرکز بخش قدیمی شهر مادرید کشف شدند.
آثار سروانتس:
۱. دن کیشوت
(Don Quixote)
جلد اول در ۱۶۰۵ و جلد دوم در ۱۶۱۵
این رمان به عنوان اولین رمان مدرن اروپا شناخته می‌شود و داستان ماجراجویی‌های یک نجیب‌زادهٔ اسپانیایی به نام «آلونسو کیخانو» را روایت می‌کند که با لقب «دن کیشوت» خود را به یک شوالیه تصور می‌کند. این اثر تأثیر عمیقی بر ادبیات جهانی و همچنین بر توسعه رمان به عنوان یک فرم ادبی گذاشت. جالب این است که سروانتس کتاب دن کیشوت معروف که تمام اروپا و جهان را در زمان خود معطوف نموده بود را در زندان و در دوران گذراندن زمان زندانی خود نوشته بود. “دن کیشوت” علاوه بر اینکه یک کمدی اجتماعی است، به موضوعات عمیق‌تری چون واقعیت و خیال، هویت و انسانیت پرداخته است. شخصیت دن کیشوت، نماد مبارزه با ناامیدی و تلاش برای تحقق آرزوها در دنیای پر از مشقت است.
۲. مجموعهٔ داستان‌های گالاته
(Galatea) (1585)
این اثر داستانی به قالب رمان‌های عاشقانه و خیال‌پردازانه تعلق دارد و نشان‌دهندهٔ مهارت‌های داستان‌گویی سروانتس است. این داستان عاشقانه دربارهٔ یک مجسمهٔ زنده‌شده به نام گالاته است که عاشق یک چوپان به نام آکیس می‌شود. این اثر بیشتر به مضامین عشق و آرمان‌گرایی پرداخته و نوعی نگاه انتقادی به عشق‌های سطحی و خیالی ارائه می‌دهد.
۳. نقاشی‌های خیالی
(The Illustrious Orian)(1613)
این رمان به زندگی و ماجراجویی‌های شخصیت‌های مختلف در اسپانیا می‌پردازد و تأثیراتی از ادبیات کمدی و رمانس دارد. این داستان در مورد تلاش‌ها و چالش‌های انسانی است و مضامینی از عشق، وفاداری و خیانت را بررسی می‌کند.
۴. مکالمات شوالیه
(The Conversations of the Knights)(1605)
این اثر به گفتگوهای بین شوالیه‌ها و دیگر شخصیت‌ها پرداخته و به بررسی ارزش‌ها و رفتارهای اجتماعی می‌پردازد.
۵. نوشته‌های نمایشی
او آثار نمایشی زیادی نیز دارد که از جمله آنها می‌توان به «مردم سست» و «عشق و هنر» اشاره کرد. این نمایش‌ها به بررسی مضامین عشق، خیانت و وفاداری در روابط انسانی می‌پردازند.
سبك ادبى و تكنيك ها
سروانتس در آثارش از زبان ساده و شیرین استفاده می‌کند و به نقد جامعه و فرهنگ زمانهٔ خود می‌پردازد. او به خوبی توانسته است شخصیت‌های پیچیده و ملموسی خلق کند که با چالش‌های انسانی و اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کنند. تأثیر او بر نویسندگان بعدی، به ویژه در زمینهٔ رمان‌نویسی، بسیار زیاد بوده است. سروانتس با استفاده از زبان سلیس و طنز، به بررسی هویت، واقعیت و خیال می‌پردازد. او به بررسی شخصیت‌های مختلف و پیچیدگی‌های انسانی علاقه داشت و این ویژگی در آثارش به وضوح مشاهده می‌شود.
سروانتس به عنوان یک پیشگام در رمان‌نویسی و ادبیات داستانی شناخته می‌شود. تأثیر او بر نویسندگان بعدی، از جمله فلوبر، جیمز جویس و دیگر نویسندگان مدرن، غیرقابل انکار است. میراث او در ادبیات اسپانیایی و جهانی ادامه دارد.
میگل دو سروانتس نه تنها به عنوان یک نویسنده بلکه به عنوان یک متفکر عمیق در تاریخ ادبیات شناخته می‌شود.
امروزه، آثار سروانتس نه تنها به عنوان ادبیات کلاسیک بلکه به عنوان منابعی برای تحلیل‌های اجتماعی و روان‌شناختی نیز مورد توجه قرار می‌گیرند. مطالعهٔ دن کیشوت به‌عنوان یک اثر پست‌مدرن نیز در برخی تحلیل‌ها مطرح شده است.
تأثیرات او بر ادبیات و فرهنگ جهانی ادامه دارد و آثارش همچنان به عنوان مراجع مهمی در مطالعات ادبی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
سروانتس به عنوان یک پیشگام در ادبیات جهانی شناخته می‌شود. او نه تنها بر ادبیات اسپانیایی بلکه بر ادبیات جهانی تأثیرگذار بوده است. جشنواره‌های جهانی، روز جهانی زبان اسپانیایی و حتی زبان‌شناسان و ادیبان به یاد او و آثارش می‌پردازند.
