دسته: نقد و تحلیل

نقد اقتصاد سیاسی افغانستان

1308 تا 1400 نگارنده: عتیق اروند اغلب تاریخ‌نگاران افغانستان، کوشیده‌اند تا چیزی به نام «تاریخ سیاسی»، یا به بیانی سرراست‌تر، «تاریخ حکومت‌داری» کشور را روایت کنند و مستند سازند. آنچه که معمولاً از آن غفلت می‌شود لایه‌ها و سطوح و ساختارهای پنهانی‌ست که اگر نه زیربنای هر نوعی از فعلیت‌یابی شیوه‌های حکومت‌داری و حکومت‌مندی‌ست، دست‌کم… ادامه مطلب نقد اقتصاد سیاسی افغانستان

شرنگ شرنگ النگوها؛ نگاهی به رمان چار دختر زرتشت

نگارنده: داوود عرفان نمای کلی داستان رمان چار دختر زرتشت در سه فصل و 256 صفحه توسط بانو «منیژه باختری» نگاشته شده، ناصر هوتکی آن‌را ویراستاری کرده و توسط نشر نبشت در سال 1402 شمسی منتشر شده است. رمان سرنوشت چهار دختر- رودابه، گل‌بیگم، فرشته و انیس- را در زردشت‌آباد بیان می‌کند. داستانی که با… ادامه مطلب شرنگ شرنگ النگوها؛ نگاهی به رمان چار دختر زرتشت

اسپینوزا و مارکس

به عبدالرحمان محمودی یوجین هالند[1] ترجمۀ عتیق اروند آنچه در پی می‌آید، به واسطۀ یک آزمایش فکری[2] حاصل شده است. معروف است که مارکس با اسپینوزا آشنا بود. در واقع، او تمام عبارات TTP[3] (رسالۀ الهی ـ سیاسی) را در دفترش دست‌نویسی کرد. بر اهمیت این واقعیت و دامنۀ تأثیر اسپینوزا بر اندیشۀ مارکس کمتر… ادامه مطلب اسپینوزا و مارکس

اسلام برای خنگ‌ها

فوتبال و پروپاگاندای آمریکا در افغانستان کریگ ویتلاک ترجمۀ عتیق اروند هنگامی که ارتش ایالات متحده در افغانستان مستقر شد، تیم‌های نیروهای خاص را برای انجام عملیاتی در خصوص تأثیرگذاری بر عواطف، افکار و رفتار مردم معمولی و ریش‌سفیدان و متنفذین افغانستان بسیج ساخت. این تاکتیک‌ها که به عنوان عملیات روانی یا (psy-ops) شناخته می‌شد،… ادامه مطلب اسلام برای خنگ‌ها

اصرار بر سرودن شعر پارسی:نگاهی به ادبیات پارسی و پارسی‌سرایی در روزگار صفاریان

نگارنده: دکتر امیر نعمتی لیمائی در پی فتوحات اعراب که به انقراض سلسله ساسانی و الحاق بخش بزرگی از فلات ایران به قلمرو خلفای مسلمان انجامید، زبان عربی‌ زبان دینی رسمی و دیوانی منطقه گسترده‌ای شد که دنیای اسلام نام گرفته بود.با وجود این، بسیاری از مردمان ساکن در این پهنه جغرافیایی وسیع و از… ادامه مطلب اصرار بر سرودن شعر پارسی:نگاهی به ادبیات پارسی و پارسی‌سرایی در روزگار صفاریان

افغانستان در سیاست‌گذاری‌ راهبردی قدرت‌های بزرگ و بازیگران منطقه‌ای

(با نگاهی به آخرین اثر پژوهشی-تحلیلی دکتر عباس مصلّی‌نژاد، استاد علوم‌سیاسی دانشگاه تهران) رضا عطایی (کارشناسی‌ارشد مطالعات منطقه‌ای دانشگاه تهران) مشخصات کتاب؛ عنوان: سیاست‌گذری راهبردی قدرت‌های بزرگ و بازیگران منطقه‌ای مؤلف: دکتر عباس مصلّی‌نژاد  ناشر: تهران، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران مشخصات چاپ: چاپ اول و دوم ۱۴۰۱، در ۵۵۶ صفحه الف) مقدمه؛ نقش قدرت‌های بزرگ… ادامه مطلب افغانستان در سیاست‌گذاری‌ راهبردی قدرت‌های بزرگ و بازیگران منطقه‌ای

تمهیدی برای ارائه‌ی خوانشی رهایی‌بخش از اسلام

سعد ضیمری ترجمه‌ی عتیق اروند به میراکبر خیبر ع.ا چکیده علی‌رغم این واقعیت که اسلام از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و به شیوه‌هایی تفسیر شده که به ندرت با یکدیگر قرابت می‌یابند، همۀ این خوانش‌ها را می‌توان ذیل دو دسته قرار داد: رویکرد غیرتاریخی، به طور کل اسلام را از زمینه[2]‌اش انتزاع می‌کند… ادامه مطلب تمهیدی برای ارائه‌ی خوانشی رهایی‌بخش از اسلام

گزارشی از نقد کتابِ “نیم‌قرن مبارزه و سیاست” گفت‌گو با عبدالحمید محتاط، نوشته‌ی سمیه رامش

به گزارش گزاره، سیزدهمین نشست از سلسله نشست‌های “کتاب‌نامه بلخ” با محوریت نقد و نظر کتابِ “نیم‌قرن مبارزه و سیاست” عصر روز سه‌شنبه، ۱۱ ثَور/اردیبهشت ۱۴۰۳ در کافه کتاب “عمارت بلخ” در تهران برگزار شد.عمارت بلخ با هدف معرفی فرهنگ و جامعه افغانستان در ایران، محلی در قلب تهران -تقاطع بلوار کشاورز و خیابان کارگر… ادامه مطلب گزارشی از نقد کتابِ “نیم‌قرن مبارزه و سیاست” گفت‌گو با عبدالحمید محتاط، نوشته‌ی سمیه رامش

دست‌نوشته‌ی جدید اکرم یاری

ویراستار: عتیق اروند سخنی با خواننده پس از سال‌ها، برای نخستین‌بار با نوشته‌ای تازه از اکرم یاری مواجه شدم؛ می‌دانید برای کسی که به یاری عشق می‌ورزد، این مواجه چقدر لذت‌بخش است. با این‌که اکنون در اینجایی که ایستاده‌ام به مراتب نگاه انتقادی‌تری به آراء و عقاید یاری دارم، اما هنوز هم نمی‌توانم شور و… ادامه مطلب دست‌نوشته‌ی جدید اکرم یاری

سخنان دکتر آریا فانی در مورد کتاب (خواندن در فراسوی مرزها)

کتاب«خواندن در فراسوی مرزها» (Reading Across Borders) نام کتابی است که همین چند هفته قبل توسط انتشارات دانشگاه تگزاس در امریکا به چاپ رسیده است. دکتر آریا فانی، استادیار زبان و ادبیات پارسی و مطالعات ایران‌شناسی در دانشگاه واشنگتن است که سال‌ها در مورد تاریخ و گستره زبان و ادبیات پارسی تحقیق و مطالعه نموده… ادامه مطلب سخنان دکتر آریا فانی در مورد کتاب (خواندن در فراسوی مرزها)